Rối loạn tiêu hóa ở trẻ: Nguyên nhân và cách khắc phục

Trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh nên rất dễ mắc phải chứng rối loạn tiêu hóa. Tình trạng này sẽ cản trở quá trình phát triển của trẻ nên cha mẹ cần sớm nhận biết dấu hiệu rối loạn tiêu hóa ở trẻ để có biện pháp xử lý kịp thời. Theo dõi ngay bài viết dưới đây để biết những triệu chứng khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa, nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ và cách điều trị.

Trẻ nhỏ thường gặp các vấn đề về rối loạn tiêu hóa do chức năng của hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện

I. Rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ là bệnh gì?

Rối loạn tiêu hóa là tình trạng cơ vòng của hệ tiêu hóa co thắt bất thường, xuất hiện những thay đổi trong quá trình tiêu hóa thức ăn, gây đau bụng và một số triệu chứng khác.

Khi bị rối loạn tiêu hóa kéo dài, trẻ có thể bị suy dinh dưỡng, chậm lớn, tình trạng bệnh có thể tiến thành mãn tính và bé sẽ thường xuyên gặp phải tình trạng này sau khi lớn lên.

II. 6 triệu chứng khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa

1. Nôn trớ

Hầu hết trẻ nhỏ đều gặp phải tình trạng nôn trớ trong giai đoạn những tháng đầu đời. Đây là hiện tượng xảy ra khi trẻ ăn no, sữa trào khỏi miệng khi trẻ rướn người hoặc thay đổi tư thế đột ngột. 

Tuy nhiên, nếu trẻ lớn hơn nhưng vẫn gặp phải tình trạng nôn trớ thì có thể đây là hiện tượng bệnh lý. Nếu bé trên 1 tuổi vẫn thường nôn trớ, sợ ăn, chậm tăng cân,...thì có khả năng bé bị rối loạn tiêu hóa hoặc mắc phải các bệnh lý về tiêu hóa. Ba mẹ nên cho bé đi khám để biết chính xác tình trạng sức khỏe của trẻ.

2. Tiêu chảy

Tiêu chảy là bệnh lý thường gặp do trẻ nhiễm virus gây bệnh đường ruột hoặc nhiễm khuẩn, ký sinh trùng. Khi bị tiêu chảy, bé thường đi phân lỏng nhiều hơn 3 lần/ngày. 

Đây là một biểu hiện cho thấy trẻ bị rối loạn tiêu hóa. Nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài, trẻ sẽ bị mất nước, mất các chất điện giải, có thể đe dọa tới tính mạng nếu cơ thể trẻ không được bù nước, bù điện giải kịp thời.

3. Táo bón

Khi bị táo bón, trẻ sẽ không đi ngoài thường xuyên mà cách khoảng 2 - 3 ngày mới đi một lần. Phân thường khô rắn, cứng, to, đóng khuôn, bé gặp khó khăn khi đi đại tiện, muốn đi nhưng không đi được, đại tiện đau,...Hậu quả là trẻ sẽ sợ ăn, biếng ăn, đau bụng và chậm lớn.

Nguyên nhân khiến bé bị táo bón có thể là do bé ăn phải thức ăn khó tiêu như đồ chiên rán, dầu mỡ, thức ăn cứng, thức ăn giàu đạm, trẻ ăn ít chất xơ, uống ít nước,... Bên cạnh đó, trẻ sinh non, trẻ bị suy giáp, nứt hậu môn, phình đại tràng bẩm sinh hay khi cho trẻ dùng thuốc kháng sinh quá liều cũng gây ra tình trạng táo bón ở trẻ.

Rối loạn tiêu hóa khiến trẻ gặp khó khăn khi đi đại tiện, muốn đi nhưng không đi được

4. Ợ hơi chán ăn

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa có thể xuất hiện các triệu chứng như đầy bụng, bụng căng to, đầy hơi, bé ợ hơi liên tục. Tình trạng này khiến trẻ chán ăn, lười ăn do tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất kém.

5. Bé đi ngoài phân nát hoặc phân sống

Đây cũng là một triệu chứng điển hình khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa. Nguyên nhân là do hệ tiêu hóa bị rối loạn, gặp vấn đề nên thức ăn không được tiêu hóa tốt, dẫn đến việc đi ngoài phân nát.

Còn tình trạng đi ngoài phân sống rất dễ nhận biết bằng các đặc điểm như phân lỏng, có chất nhầy. Đặc biệt nếu phân có lẫn máu thì bố mẹ nên đưa bé đi khám ngay.

Nguyên nhân khiến bé đi ngoài phân sống là do hệ tiêu hóa của trẻ bị mất cân bằng hệ vi sinh, lượng lợi khuẩn tăng cao khiến cho quá trình tiêu hóa thức ăn, hấp thụ dinh dưỡng và đào thải cặn bã bị rối loạn.

6. Đau bụng

Rối loạn tiêu hóa thường gây ra những cơn đau bụng. Nếu trẻ lớn thì bé đã có thể nói cho cha mẹ biết tình trạng sức khỏe của mình. Với những trẻ nhỏ hơn, con chưa biết nói thì cha mẹ có thể quan sát những biểu hiện cho thấy bé đang bị đau bụng như: trẻ khóc nhiều, mặt đỏ, chân co lên bụng, chướng bụng, tay nắm chặt…

7. Chậm tăng cân

Khi hệ tiêu hóa không khỏe mạnh, khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng kém khiến bé không có đủ nguồn dưỡng chất để phát triển, dẫn đến chậm tăng cân. Ngoài việc theo dõi cân nặng của bé, các bậc phụ huynh cũng nên quan sát phân, nước tiểu và thói quen ăn uống sinh hoạt của bé để phát hiện những bất thường từ sớm.

III. Nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ

1. Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện

Hệ tiêu hóa ở trẻ nhỏ chưa hoàn thiện nên bé có thể gặp vấn đề nếu như cơ thể dung nạp những loại thực phẩm kém chất lượng, thức ăn khó tiêu. Thêm nữa, hệ miễn dịch của trẻ cũng còn non yếu nên dễ bị vi khuẩn, virus có trong thức ăn tấn công gây bệnh.

2. Sử dụng kháng sinh

Khi cho trẻ sử dụng kháng sinh trong thời gian dài, thuốc kháng sinh sẽ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh đồng thời tiêu diệt cả những vi khuẩn có lợi. Điều này khiến cho hệ vi sinh đường ruột bị mất cân bằng dẫn đến rối loạn tiêu hóa do không  đủ lợi khuẩn bảo vệ đường ruột.

Thuốc kháng sinh tiêu diệt cả hại khuẩn và lợi khuẩn, khiến hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng, dẫn đến rối loạn tiêu hóa

3. Thức ăn không đảm bảo

Nếu bé ăn phải thức ăn ôi thiu, không đảm bảo vệ sinh, ăn thực phẩm tươi sống hoặc chưa được nấu chín, hay sử dụng nguồn nước nhiễm khuẩn có thể khiến bé bị ngộ độc thực phẩm. 

Ngộ độc thức ăn có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa ở trẻ. Khi bị ngộ độc thức ăn, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, nôn. Nhiều trường hợp bé sẽ bị tiêu chảy hoặc táo bón xen kẽ, trường hợp nặng hơn bé có thể bị sốt, phân lẫn máu.

4. Môi trường sống không sạch sẽ

Môi trường sống thường xuyên bị ô nhiễm, nhiều khói bụi, nguồn nước ô nhiễm cũng có thể khiến vi khuẩn từ môi trường xâm nhập vào cơ thể bé khiến hệ tiêu hóa bị rối loạn.

Ngoài ra, một số bệnh lý về đường tiêu hóa như viêm dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng, viêm ruột, viêm đại tràng đều có thể gây ra các triệu chứng rối loạn tiêu hóa. Do đó cần điều trị sớm và dứt điểm những bệnh lý trên để phòng ngừa tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ.

5. Loạn khuẩn đường ruột

Hệ tiêu hóa khỏe mạnh luôn đảm bảo cân bằng giữa lợi khuẩn và vi khuẩn có hại. Trong đó, vi khuẩn có lợi có vai trò duy trì sự hoạt động bình thường, giúp đường ruột hoạt động tốt hơn và bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa. Nếu mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, vi khuẩn có hại nhiều hơn vi khuẩn có lợi sẽ rất dễ bị rối loạn tiêu hóa với các biểu hiện như tiêu chảy, phân kèm nhầy.

IV. Điều trị rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ

Rối loạn tiêu hóa gây ra nhiều tác động tiêu cực tới sức khỏe, ảnh hưởng tới sinh hoạt thường ngày và sự phát triển của trẻ. Do đó cha mẹ cần phát hiện và điều trị các biểu hiện của bệnh càng sớm càng tốt để giúp hệ tiêu hóa của bé luôn khỏe mạnh. Phụ huynh có thể áp dụng những biện pháp dưới đây để phòng ngừa và điều trị chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ:

1. Đảm bảo vệ sinh thực phẩm

Vấn đề đảm bảo vệ sinh thực phẩm của bé phải được đặt lên hàng đầu. Ba mẹ cần lựa chọn thực phẩm tươi sống, đảm bảo vệ sinh, không chứa chất bảo quản và rửa sạch sẽ trước khi chế biến đồ ăn cho bé.

Bên cạnh đó, cần sử dụng nguồn nước sạch khi chế biến thức ăn cho bé. Đồ ăn cần được nấu kỹ, cho bé ăn chín uống sôi, không ăn thực phẩm sống, tái, thức ăn để lâu ngày.

Cha mẹ cần đảm bảo cung cấp cho bé nguồn thực phẩm sạch, nấu chín thức ăn để tránh gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ

2. Cho bé ăn thức ăn mềm, thực phẩm dễ tiêu hóa

Trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa non nớt nên ba mẹ hãy cho bé ăn những loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa. Những món ăn mềm như cháo, súp, thịt hầm vừa giúp bé dễ tiêu hóa lại dễ hấp thu dinh dưỡng.

3. Chia nhỏ bữa ăn

Vì hệ tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện nên rất khó để tiêu hóa hết một lượng lớn thức ăn trong một bữa. Vì vậy, ngoài 3 bữa ăn chính, nên chia nhỏ bữa ăn của bé thành các bữa phụ, bổ sung hoa quả, sữa, sữa chua,... để tăng cường dinh dưỡng cho trẻ, tránh gây áp lực quá lớn lên hệ tiêu hóa nếu chỉ ăn thật nhiều vào 3 bữa chính.

4. Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa cho bé

Ba mẹ nên bổ sung thêm những loại thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa trong chế độ ăn hàng ngày của bé, như rau xanh, sữa chua, trái cây,... Những thực phẩm này rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp hệ tiêu hóa của bé khỏe mạnh và làm hoạt động tốt hơn.

5. Rèn luyện thể chất

Ngoài những lưu ý trong chế độ ăn uống, phụ huynh cũng nên cho bé vận động và rèn luyện thể chất thường xuyên để nâng cao sức khỏe và tăng cường sức đề kháng. Vận động còn giúp trẻ khỏe khoắn và khiến trẻ ăn ngon miệng hơn.

6. Sử dụng mẹo dân gian

Có một số mẹo dân gian nhỏ có thể giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa mà cha mẹ có thể tham khảo như:

- Dùng hồng xiêm xanh: Hồng xiêm xanh có vị chát nên có khả năng chữa tiêu chảy hiệu quả. Bạn chỉ cần thái lát mỏng quả hồng xiêm xanh, đem phơi khô hoặc xao vàng. Khi sử dụng chỉ cần lấy khoảng 10 lát hồng xiêm khô sắc với nước rồi cho bé uống ngày 2 lần sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng tiêu chảy do rối loạn tiêu hóa. 

- Sử dụng cà rốt: Bạn có thể cho bé ăn món cháo cà rốt để điều trị rối loạn tiêu hóa. Món ăn này chứa nhiều chất dinh dưỡng và cách chế biến khá đơn giản, cho bé ăn ngày 2 lần, sau khoảng 2 – 3 ngày thì tình trạng rối loạn tiêu hóa sẽ giảm đáng kể.

- Nước gừng: Ban mẹ chỉ cần lấy một nhánh gừng tươi rửa sạch, thái lát mỏng, thêm một ít chè khô đun chung với nước. Mỗi ngày cho bé uống 3 lần sẽ giúp cải thiện rối loạn tiêu hóa.

- Uống nước lá ổi: Lấy một ít lá ổi sắc lấy nước cho bé uống hàng ngày sẽ cải thiện được tình trạng rối loạn tiêu hóa.

Rối loạn tiêu hóa là tình trạng thường gặp ở trẻ em và có xu hướng tái phát nhiều lần. Tuy tình trạng này không gây nguy hiểm tới tính mạng nhưng lại mang nhiều phiền toái và cản trở tới sự phát triển thể chất và trí não của trẻ. Hiện nay, cha mẹ hoàn toàn có thể phòng ngừa chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ bằng cách bổ sung các sản phẩm men vi sinh cho bé như:

Bowel Biotic với công thức đặc biệt giúp tiêu hóa các loại thức ăn khó tiêu, hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột, duy trì sức khỏe hệ tiêu hóa

- Bowel Biotic: chứa 5 chủng vi khuẩn có lợi giúp hỗ trợ sức khỏe đường ruột, duy trì hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh, giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

Children Immune Support Probiotic giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của bé khỏe mạnh hơn

- Children Immune Support Probiotic: công thức lợi khuẩn cao cấp chứa 3 chủng vi khuẩn có lợi kết hợp với Kẽm, Vitamin D không chỉ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ em.

Life-Space Probiotic Powder for Children thúc đẩy một hệ vi sinh vật khỏe mạnh giúp bé hấp thu tốt hơn

- Probiotic Powder for Children: chứa 15 chủng vi khuẩn có lợi giúp hỗ trợ chức năng đường ruột khỏe mạnh, cải thiện chứng biếng ăn, giúp thúc đẩy sự phát triển toàn diện của trẻ.

Đây đều là các sản phẩm men vi sinh của Life-Space - thương hiệu lớn hàng đầu của Úc. Để đặt mua sản phẩm chính hãng với giá tốt nhất, Quý khách hàng có thể truy cập kênh bán hàng của Life-Space tại:

• Lazada Mall: https://www.lazada.vn/shop/life-space-vn/
• Shopee Mall: https://shopee.vn/lifespace_official_store
• Medicare: https://medicare.vn/?brand_name=life-space
• Con Cưng: https://concung.com/1178-thuong-hieu-life-space.html