Top 4 biện pháp khắc phục trẻ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa

Ở người lớn, rối loạn tiêu hóa không phải là một chứng bệnh nguy hiểm nhưng với trẻ nhỏ thì đây lại là vấn đề cha mẹ cần hết sức lưu tâm. Bởi tình trạng này có thể là triệu chứng của một bệnh lý và nếu diễn ra trong thời gian dài có thể khiến bé bỏ bú, chậm tăng cân, suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Để hiểu rõ hơn về vấn đề trẻ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa này, mời bạn đọc cùng Life-Space theo dõi bài viết sau.

I. Triệu chứng khi trẻ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa

1. Nôn ói

Nôn trớ sữa là tình trạng thường gặp ở trẻ sơ sinh nhưng đôi khi đây cũng có thể là một dấu hiệu của việc bé đang bị rối loạn tiêu hóa. Nếu trẻ chỉ bị trớ sữa bình thường thì cha mẹ không cần quá lo lắng nhưng nếu tình trạng này đi kèm thêm một vài biểu hiện khác thì cần cho bé đi khám bác sĩ để được hướng dẫn điều trị.

- Dấu hiệu nhận biết trẻ nôn ói khi bị rối loạn tiêu hóa:

• Ọc dịch xanh rêu
• Bụng chướng.
• Không đi tiêu phân su 48 giờ sau sinh

- Nguyên nhân

• Bé bú quá no, các cữ bú gần nhau
• Lỗ núm vú cao su quá to hoặc nhỏ so với miệng bé
• Loại sữa không phù hợp
• Tư thế bế trẻ không đúng

- Cách khắc phục

• Bế trẻ bú đúng tư thế
• Không ép bé bú nhiều ở mỗi cữ và không bú nhiều lần trong ngày. Thông thường, trẻ sơ sinh nếu sinh ra trên 2,9kg sẽ đói sau mỗi 3 giờ.

- Hậu quả: Nôn ói thường xuyên, kéo dài ở trẻ có thể gây ra một số dị dạng về đường tiêu hóa như: teo thực quản, phình đại tràng bẩm sinh, teo tắc ruột… Những bệnh lý này cần điều trị sớm để tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm về sau.

2. Ðau bụng

Đau bụng là một trong những biểu hiện thường gặp của tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ với các biểu hiện như:

• Trẻ đau bụng từng cơn kèm khóc ngất
• Mặt trẻ đỏ hoặc tái, bụng chướng, chân co lên bụng, bàn tay nắm chặt…

- Nguyên nhân: Ðau bụng ở trẻ sơ sinh gây ra bởi các nguyên nhân như: đói, nuốt nhiều hơi khi bú, bú quá nhiều. Ngoài ra, còn có một số bệnh lý gây nên tình trạng đau bụng gồm: đầy hơi, táo bón, lồng ruột…

- Cách khắc phục

• Mẹ nên ngồi khi cho bé bú
• Tắm nước ấm cho trẻ 
• Cho trẻ sử dụng bình bú thoát hơi tốt để trẻ không nuốt không khí quá nhiều
• Massage bụng bé nhẹ nhàng 
• Không ép bé bú nhiều
• Đặt em bé nằm sấp trên đầu gối rồi xoa lưng nhẹ nhàng để giảm áp lực lên bụng của bé

3. Tiêu chảy

Với trẻ sơ sinh bú mẹ, mỗi ngày trẻ có thể đi tiêu từ 5 – 10 lần sau khi bú và nếu phân của trẻ sệt có màu vàng sậm thì đây là biểu hiện bình thường. Còn khi trẻ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa thì phân sẽ lỏng hơn, thường nát hoặc chỉ chứa nước.

- Biểu hiện

• Trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều lần/ngày, chán ăn, mệt mỏi, đôi lúc nôn trớ. 
• Một số trẻ xuất hiện biểu hiện chướng bụng, sốt, phân có nhầy, lẫn máu
• Bé thường mệt mỏi, kém ăn, sụt cân, suy dinh dưỡng

- Nguyên nhân: Do trẻ bị nhiễm virus Rotavirus, nhiễm ký sinh trùng như Amip, L.Giardia hoặc vi khuẩn E.Coli, phẩy khuẩn tả… Ngoài ra, trẻ bị tiêu chảy còn có thể do bị dị ứng sữa, bú quá nhiều, mẹ ăn phải đồ tanh gây tiêu chảy khi bé bú mẹ.

- Cách khắc phục: Trước tiên, mẹ cần xem lại chế độ ăn của mình xem có ăn đồ gì tanh, sống, có khả năng gây tiêu chảy hay không. Cùng với đó, mẹ nên cho bé bú nhiều cữ và nếu trẻ vẫn tiếp tục bị tiêu chảy thì có thể bổ sung thêm chất điện giải.

- Hậu quả: Tiêu chảy sẽ khiến bé mệt mỏi, kiệt sức, không hấp thu được nhiều dưỡng chất cũng như tiềm ẩn nguy cơ tử vong nếu bé bị mất nước nặng mà không được bổ sung kịp thời.

4. Táo bón 

Trẻ sơ sinh có thể đi tiêu ngày 1 lần/ngày, 2 - 3 lần/ngày hay thậm chí là 2 - 3 ngày mới đi một lần tùy vào thể trạng của từng trẻ. Điều này sẽ là bình thường nếu phân của bé bình thường, cơ thể vẫn khỏe mạnh, trẻ vui vẻ chơi đùa… Tuy nhiên, nếu nhiều ngày bé không đi tiêu và có kèm theo các biểu hiện bất thường khác thì có thể là do con đang bị táo bón.

- Dấu hiệu nhận biết

• Trẻ không đi tiêu thường xuyên, nhiều ngày mới đi một lần
• Phân khô rắn, cứng hoặc phân to
• Bụng cứng, có biểu hiện đau bụng

- Nguyên nhân: Do trẻ bú quá ít, thực đơn ăn dặm của bé không có rau xanh, trái cây hoặc mẹ sử dụng kháng sinh, thuốc ho chứa codein. Ngoài ra, bé uống sữa công thức chứa nhiều chất béo, nhiều protein cũng có thể gây táo bón.

- Cách khắc phục: Trước hết, mẹ cần điều chỉnh lại chế độ ăn của mình để có được nguồn sữa mẹ giàu dinh dưỡng và đủ chất xơ. Bên cạnh đó, mẹ nên cho trẻ bú thường xuyên hoặc cho con uống thêm nước. Nếu trẻ bước vào giai đoạn ăn dặm thì mẹ nên bổ sung vào thực đơn của bé rau, trái cây, kết hợp với massage bụng và tăng cường vận động để giúp con dễ đi tiêu hơn.

- Hậu quả: Táo bón là khiến trẻ bị đau bụng, khó chịu, biếng ăn, chậm lớn và quấy khóc.

5. Bú kém

Bú kém là một trong những triệu chứng của tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh. Khi đó, trẻ sẽ bú ít hơn một nửa thể tích sữa so với bình thường. Nhìn chung, trẻ sơ sinh cần bú từ 8-12 lần/ngày, mỗi lần cách nhau 2 tiếng nếu bú mẹ và 3 tiếng nếu uống sữa công thức.  

- Nguyên nhân: Khi bị rối loạn tiêu hóa, bé sẽ cảm thấy chán ăn, mất cảm giác đói, quá mệt mỏi nên sẽ bú kém hơn so với mức bình thường. 

- Cách khắc phục: Đầu tiên, mẹ cần cải thiện chế độ dinh dưỡng của mình để cung cấp cho bé nguồn sữa chất lượng, thơm ngon và kích thích con thích bú hơn. Khẩu phần ăn của mẹ cần đảm bảo đủ 4 nhóm chất sau: đạm, chất béo, đường bột, vitamin và khoáng chất. Đồng thời, mẹ cần hạn chế đồ ăn cay nóng, thực phẩm có mùi nồng, tanh.

Ngoài ra, bạn nên tập cho bé thói quen bú đúng giờ, đúng cữ, khoảng 3 tiếng bú một lần để con cảm thấy đói. Ngoài ra, bạn không nên ép bé bú hoặc uống sữa công thức khi con không muốn bởi như vậy càng khiến con sợ ăn hơn.

- Hậu quả: Tình trạng bé bú ít hơn bình thường kéo dài  sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bé đặc biệt là vấn đề cân nặng.

6. Chậm tăng cân

- Biểu hiện: Việc chậm tăng cân có thể nhận biết qua việc cân đo trẻ. Bên cạnh đó, trẻ sẽ có thêm các triệu chứng khác như mệt mỏi, uể oải hoặc dấu hiệu mất nước, thóp lõm, da khô nếu bệnh trở nặng.

- Nguyên nhân: Khi bị rối loạn tiêu hóa, trẻ sẽ không nhận đủ hàm lượng dinh dưỡng cơ thể và dẫn đến chậm tăng cân.

- Hậu quả: Có thể dẫn đến các vấn đề như: suy dinh dưỡng, suy giảm hệ miễn dịch, trẻ cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, cấu trúc cơ bị suy yếu, con dễ mắc các vấn đề về tim mạch…

- Biện pháp khắc phục: Trước tiên, mẹ cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong bữa ăn hằng ngày để cung cấp nguồn sữa giàu dưỡng chất, giúp con hấp thu tốt hơn và tăng cân nhanh hơn. Bên cạnh đó, mẹ cần cho bé đi khám để được bác sĩ tư vấn cách chăm sóc và nuôi dưỡng hiệu quả.

II. Biện pháp phòng ngừa chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh

• Người mẹ nên ăn uống đầy đủ, đa dạng các thành phần dinh dưỡng khi mang thai và giai đoạn cho con bú, tránh tiếp xúc với khói thuốc lá.
• Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu để nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể và hỗ trợ hệ tiêu hóa phát triển khỏe mạnh. 
• Không để trẻ bú quá no, tập cho trẻ thói quen ăn uống và đi tiêu đúng giờ.
• Hạn chế cho bé uống sữa động vật và đường lactose mà nên chọn loại sữa giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa và không nên đổi loại sữa liên tục khiến hệ tiêu hóa của bé khó thích ứng kịp.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ cho trẻ, vệ sinh môi trường sống, đồ dùng, đồ chơi của bé thường xuyên để tránh nhiễm khuẩn.
• Không được tùy tiện sử dụng thuốc cho bé, nhất là thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ.

Rối loạn tiêu hóa ở không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn khiến bé bị suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển sau này hay thậm chí là dẫn đến tử vong do tình trạng mất nước. Vì vậy, ba mẹ cần phát hiện và điều trị sớm rối loạn tiêu hóa để bảo vệ sức khỏe tổng thể của trẻ một cách tốt nhất.

Ngoài những cách phòng ngừa ở trên, mẹ có thể bổ sung thêm men vi sinh cho trẻ sơ sinh để hỗ trợ sức khỏe hệ miễn dịch, ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa. Hiện nay, các sản phẩm men vi sinh của Life-space như Probiotic Powder for Baby 6 months - 3 years được rất nhiều người tin tưởng sử dụng. 

Men vi sinh Life-Space Probiotic Powder for Baby 6 months - 3 years được bào chế với công thức cao cấp từ 10 chủng lợi khuẩn, giúp hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột được khỏe mạnh.

Nếu trẻ nhà bạn đang gặp vấn đề về đường tiêu hóa và mong muốn cải thiện các chức năng miễn dịch thì bạn có thể tìm mua các sản phẩm men vi sinh Life-Space tại:

• Lazada Mall: https://www.lazada.vn/shop/life-space-vn/
• Shopee Mall: https://shopee.vn/lifespace_official_store
• Medicare: https://medicare.vn/?brand_name=life-space
• Con Cưng: https://concung.com/1178-thuong-hieu-life-space.html

III.  Các cách chữa rối loạn tiêu hoá ở trẻ sơ sinh hiệu quả nhất

Mỗi trẻ bị rối loạn tiêu hóa sẽ có những triệu chứng khác nhau và cách điều trị hữu hiệu nhất là thay đổi thói quen ăn uống lành mạnh kết hợp với điều trị từng nguyên nhân dựa trên từng triệu chứng trẻ mắc phải. Cụ thể như sau:

1. Chữa cho trẻ bị nôn trớ

Trẻ bị nôn trớ sau khi bú xong hoặc vài giờ sau khi bú là tình trạng rất thường gặp ở trẻ bị rối loạn tiêu hóa. Để khắc phục, bạn nên:

• Cho bé bú đúng tư thế để sữa không bị trào ngược lên thực quản
• Không cho bé bú quá nhiều trong 1 lần, có thể cho bé bú ít nhưng bú nhiều lần để đảm bảo dinh dưỡng và không bị mất nước. 
• Sau khi cho bé bú, bạn nên giữ bé ở tư thế thẳng (đầu cao) ít nhất trong 30 phút, vỗ lưng để bé ợ hơi.
• Nếu trẻ nôn nhiều, liên tục, nôn ra máu, dịch màu xanh, bỏ bú, nôn mửa đi kèm với tiêu chảy, sốt, li bì thì bạn cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được hỗ trợ điều trị.

2. Chữa cho trẻ bị tiêu chảy

Khi bị rối loạn tiêu hóa, trẻ có thể đau bụng, đi ngoài phân lỏng nhiều hơn 3 lần/ngày và đôi khi kéo dài khoảng 1 tuần. Nếu bé bị tiêu chảy, mẹ cần:

• Bù nước cho trẻ nhỏ bằng cách tăng thêm cữ bú, mỗi lần cho trẻ bú lượng sữa vừa đủ, không ép trẻ bú nếu trẻ không muốn.
• Vệ sinh núm vú trước và sau mỗi lần cho trẻ bú và mẹ cần ăn đầy đủ dưỡng chất để đảm bảo nguồn sữa chất lượng.
• Với trẻ ăn sữa công thức, mẹ cần xem lại thành phần sữa vì trẻ có thể dị ứng với thành phần đạm trong sữa bò..
• Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước như khô da, khô miệng, tiểu ít, lờ đờ, bỏ bú, li bì… thì cần đưa trẻ đi khám.

3. Chữa cho trẻ bị táo bón

Với trẻ bị táo bón, mẹ có thể áp dụng cách cách sau:

• Chọn lúc bé cảm thấy thoải mái, không no hay đói quá để massage. Mẹ làm ấm bàn tay, sau đó xoa thành vòng tròn theo chiều kim đồng hồ lên bụng bé. Đồng thời, động tác để trẻ nằm ngửa, nâng nhẹ hai chân, co đầu gối, ép nhẹ đầu gối lên bụng rồi duỗi chân ra cũng có tác dụng giúp trẻ đi vệ sinh dễ hơn, giảm tình trạng táo bón.
• Nếu trẻ bú bình, mẹ có thể pha loãng sữa hơn hướng dẫn một chút và tăng số lượng các cữ bú để cung cấp đủ chất lỏng cho bé.
• Với những trẻ bú mẹ, mẹ cần điều chỉnh chế độ ăn của bản thân, ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước…
• Đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu tình trạng táo bón ở trẻ không giảm, trẻ sút cân, bỏ bú do khó chịu…

4. Chữa chứng đau bụng ở trẻ

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa và đau bụng có thể khắc phục bằng các cách sau:

• Áp dụng chế độ ăn lành mạnh của người mẹ, chỉnh tư thế trẻ bú và nằm để tránh chướng hơi gây đau bụng ở trẻ.
• Thay đổi loại sữa công thức phù hợp nếu trẻ bị đau bụng do dị ứng với protein trong sữa bò.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân, răng miệng, tránh để trẻ mút tay hay ngậm đồ chơi bẩn dẫn đến nhiễm khuẩn đường ruột và gây rối loạn tiêu hóa.
• Khi trẻ xuất hiện tình trạng quấy khóc liên tục nhiều giờ hoặc nhiều ngày, bú kém, bỏ bú, chậm tăng cân… thì mẹ cần đưa trẻ đi khám để được tư vấn và điều trị thích hợp.

Bài viết trên của Life-Space đã giúp bạn giải đáp các thắc mắc liên quan đến tình trạng trẻ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa. Hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn hiểu hơn cũng như biết cách chăm sóc khi con bị các vấn đề về đường tiêu hóa.