Việc trẻ biếng ăn vẫn luôn là một trong những nỗi lo của nhiều phụ huynh. Nếu tình trạng này kéo dài lâu mà không được cải thiện sẽ khiến trẻ gặp các vấn đề như còi xương, chậm lớn, thiếu chất và không phát triển tốt.
Vậy dấu hiệu nào cho thấy trẻ đang lười ăn? Mẹ nên làm gì để khắc phục hiệu quả khi bé 11 tháng biếng ăn? Mời bạn đọc cùng Life-Space tìm hiểu các thông tin liên quan trong bài viết ngay sau đây.
Bé 11 tháng còn khá nhỏ nên bạn cần đặc biệt quan tâm để nhanh chóng phát hiện những triệu chứng biếng ăn. Đó là những biểu hiện như:
Không ăn hết khẩu phần thường ngày và thời gian dùng bữa hơn 30 phút.
Ăn ít hơn một nửa khẩu phần ăn của bé 11 tháng tuổi.
Có xu hướng ngậm thức ăn lâu mà không chịu nuốt.
Né tránh, gào khóc hoặc thậm chí là buồn nôn khi bắt đầu bữa ăn.
Cân nặng không tăng trong 3 tháng liên tục.
Nếu con không thích ăn sẽ khiến thời gian dùng bữa bị kéo dài từ 30 phút - 1 tiếng
Những cha mẹ nào đang gặp tình trạng bé bị biếng ăn nên tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề này trước khi đưa ra phương án giải quyết. Sau đây là 8 lý do thường thấy:
Biếng ăn do gặp vấn đề về tâm lý: Nhiều bé có thể trạng nhỏ, chậm tăng cân khiến gia đình lo lắng và đâm ra ép con ăn nhiều hơn. Chính điều này khiến con sợ hãi khi tới giờ ăn, dần dần dẫn đến chứng biếng ăn, ngậm mà không nuốt ở trẻ.
Món ăn không đa dạng: Ai cũng thích được ăn ngon với nhiều món khác nhau và thấy chán khi chỉ vài món không đổi, đặc biệt là trẻ em 11 tháng tuổi. Nhiều phụ huynh quá bận rộn, chỉ ưu tiên những món ăn nhanh, tiện lợi hoặc không có thời gian để thay đổi thực đơn cho con. Nhưng việc ăn mãi với những món giống nhau sẽ khiến con biếng ăn. Ngoài ra, nếu phụ huynh chọn thực phẩm không phù hợp với tiến độ phát triển của con sẽ khiến bé phát triển chậm hơn những bạn cùng lứa tuổi.
Không tập trung khi ăn: Khu vực xung quanh bé ngồi ăn có tivi, đồ chơi sẽ khiến con mất tập trung, ham chơi mà quên ăn cơm. Thời gian ăn bị kéo dài hoặc thậm chí là bỏ bữa, dần dần điều này trở thành thói quen khó bỏ của con. Ngoài ra, tháng 11 cũng là thời điểm bé bắt đầu khám phá mọi thứ bằng những bước chân của mình nên mẹ cần đặt bé vào vị trí cố định, an toàn khi dùng bữa.
Gặp vấn đề về bệnh lý: Vì chỉ mới 11 tháng nên hệ tiêu hóa của con vẫn chưa được hoàn thiện và hoạt động ổn định. Do đó, bé sẽ thường xuyên gặp các vấn đề liên quan đến tiêu hóa như đau bụng, nôn sau ăn, táo bón,... Chính những bệnh lý này đã khiến cơ thể bé mệt mỏi và chán ăn.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Khi con gặp các vấn đề về sức khỏe, các mẹ sẽ dẫn đi khám và được kê toa. Tuy nhiên, một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh sẽ có tác dụng phụ ảnh hưởng đến khẩu vị và hệ tiêu hóa. Nhiều mẹ còn sử dụng biện pháp pha thuốc vào sữa để con uống dễ dàng hơn, khiến mùi vị bị thay đổi. Nếu bạn từng gặp những trường hợp trên, biếng ăn của con có thể xuất phát từ nguyên nhân này.
Bẩm sinh bé đã biếng ăn: Dù chỉ có khoảng 5% trẻ mắc chứng biếng ăn bẩm sinh nhưng bạn cũng không được chủ quan mà bỏ quên yếu tố này. Những trẻ vẫn hoạt động khỏe mạnh bình thường nhưng lại không thích ăn uống có khả năng mắc biếng ăn bẩm sinh.
Thói quen sinh hoạt xấu: Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc ăn uống và các hoạt động khác của con. Chẳng hạn như từ nhỏ bạn đã tập cho con bú lâu hoặc ăn vặt trước khi thời gian dùng bữa chính. Một số thói quen còn ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể.
Thiếu những khoáng chất cần thiết: Những chất như sắt, kẽm, vitamin A, B, C,... sẽ kích thích vị giác và giúp con ăn ngon hơn, điều này đồng nghĩa với việc nếu thiếu chúng bé sẽ dễ bị biếng ăn. Ngài ra, những lúc tiêm phòng, bị các vấn đề về răng miệng cũng khiến con khó chịu khi dùng bữa và dẫn đến lười ăn.
Có nhiều lý do khiến con biếng ăn, trong đó một số loại có thể tự hồi phục, số khác phải nhờ sự can thiệp từ bác sĩ
Ở tháng 11 thường các mẹ sẽ cho con làm quen với cháo trước khi ăn cơm. Món cháo cũng có những ưu điểm khác như dễ ăn, chế biến đa dạng và đầy đủ dinh dưỡng. Tuy nhiên, vẫn có nhiều bé 11 tháng biếng ăn ngay cả với cháo. Những bữa cháo kéo dài hơn 30 phút là dấu hiệu cho thấy bé chán ăn.
Mẹ thường sử dụng cháo để giúp con làm quen với việc ăn cơm, nhưng một số trẻ lại không thích loại thức ăn này
Nhiều bé lười nhai, nuốt hoặc quá quen với mùi ngọt của sữa nên khi tập ăn bột dặm hay cháo đều không chịu hoặc chỉ ngậm. Ngược lại, khi thấy mẹ mang sữa đến thì lại vui vẻ đón nhận. Trường hợp này nếu kéo dài, con có thể sẽ bị thiếu chất và kém phát triển như những bạn đồng trang lứa. Đặc biệt, các bé đã 11 tháng tuổi nhưng chỉ tiếp nhận dưỡng chất từ sữa thì cả thể chất lẫn trí não của con sẽ thua những bạn khác.
Tình huống này tương tự như việc chỉ thích sữa, bé không muốn uống sữa ngoài cũng là từ chối nhiều loại dưỡng chất mà thực phẩm mang lại.
Bé 11 tháng biếng ăn có thể bỏ hoặc chỉ ngậm thức ăn, mút hết nước và không nuốt. Mẹ nhắc nhở thì bé sẽ cố nhai và nuốt nhưng lúc này dưỡng chất còn lại trong thức ăn cũng không nhiều. Ngoài ra, việc kéo dài thời gian ăn trên 30 phút cũng khiến trải nghiệm ăn uống của con không được thoải mái.
Phụ huynh có thể áp dụng 1 số giải pháp sau khi con xuất hiện biểu hiện biếng ăn:
Dù trước đó con đã khó ăn nhưng cố gắng đừng khiến bữa ăn trở nên căng thẳng và đầy sự thúc ép. Thay vào đó, bạn dùng thái độ nhẹ nhàng tình cảm để cổ vũ tinh thần con để bé cảm nhận việc ăn giỏi là thành tích, đáng được tuyên dương và từ đó trẻ sẽ cố gắng hơn. Bạn cũng có thể trò chuyện, tâm tình với con để bé có cảm giác được mẹ thấu hiểu.
Nếu bạn cổ vũ cho mỗi lần con tiếp nhận hoặc nuốt món ăn thì bé sẽ có trải nghiệm vui vẻ khi dùng bữa
Để tạo bầu không khí thoải mái một cách hiệu quả, bạn có thể sử dụng phương pháp cho con tự ăn, nếu con chưa giỏi cằm muỗng thì có thể cho bé ăn bằng tay.
Mặc dù đây là phương pháp đơn giản và tiết kiệm thời gian của cha mẹ, song lại ít được sử dụng. Vì nhiều người sợ cách này sẽ làm vung vãi đồ ăn, bẩn quần áo nên khâu dọn dẹp sẽ cực. Nhưng nếu xét toàn diện thì cách này vẫn là cách tốt nhất để con chủ động, tập trung ăn và không khiến bé áp lực do thúc ép.
Khả năng bắt chước của các con khi còn nhỏ rất cao nên nếu bạn không có lối sống lành mạnh thì trẻ cũng sẽ học theo từ đó. Bởi thế, để con tập luyện được những thói quen mà bản thân mình mong muốn thì trước tiên bản thân bạn phải là người thực hành điều đó. Cụ thể trong trường hợp khắc phục việc biếng ăn, bạn phải có chế độ ăn tốt, đúng cữ, lạnh mạnh và khoa học.
Ăn vặt không phải là điều xấu nên bạn bảo đảm được chất lượng thức ăn. Tuy nhiên thời gian bạn có con ăn vặt có thể ảnh hưởng đến việc con có đói hay thèm ăn vào bữa chính hay không. Sau đây là 2 thời điểm mẹ tuyệt đối không được cho con ăn vặt:
Ngay sau bữa ăn chính: Khi thấy con ăn ít, các mẹ thường cho bé ăn vặt bổ sung như trái cây, bánh ngọt hay xúc xích. Điều này sẽ khiến bé tiếp tục ăn ít vào bữa sau để được ăn vặt. Nếu cứ lặp lại điều này nhiều lần, bạn đã vô tình tạo cho con thói quen xấu và sẽ khó cải thiện hơn về sau.
Ngay trước bữa ăn chính: Dù bạn cho con ăn vặt ít hay nhiều, việc cho ăn như thế cũng bụng con hơi no và mất ngon khi dùng bữa chính. Khi bé đòi ăn vặt, bạn phải canh thời gian, nếu trong khoảng 1-2 tiếng trước bữa chính thì phụ huynh nên từ chối nhu cầu này.
Đối với những bậc phụ huynh yêu chiều con sẽ không dùng biện pháp la mắng mà thay vào đó là thỏa hiệp để bé chịu ăn. Lúc đầu, con sẽ ngoan ngoãn nghe theo lời bạn nhưng không phải vì muốn ăn mà chỉ là bé thích phần thưởng mà cha mẹ treo giải. Khi việc hứa hẹn này xảy ra một thời gian dài sẽ làm con trở thành đứa trẻ đòi hỏi, thực dụng. Trong trường hợp bạn không thực hiện lời hứa, hình ảnh của cha mẹ trong lòng chúng sẽ kém đi vài bậc và con sẽ có xu hướng không coi trọng lời nói của bạn nữa.
Nhiều cha mẹ nuông chiều và thỏa hiệp với con để bé đồng ý ăn ngoan
Trẻ 11 tháng tuổi cần được cung cấp từ 600-800ml sữa mẹ hoặc sữa công thức để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng. Bên cạnh đó, bạn phải cho bé ăn đủ từ 3-4 bữa chính để con được phát triển trọn vẹn nhất. Thực đơn của con phải được cân bằng và đảm bảo đủ các yếu tố sau:
20-25g tinh bột (như gạo, mì, đỗ).
30-40g protein (như trứng, cá, tôm, thịt,...).
10-15g rau xanh.
100g hoa quả chín.
Cơ thể cũng cần nhận được mức dưỡng chất phù hợp trong từng giai đoạn để đẩy mạnh quá trình phát triển của con. Do đó, khi bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, con sẽ có điều kiện tốt để hoàn thiện. Ngược lại, nếu con bị thiếu chất sẽ dẫn đến còi xương, nhỏ con và chậm lớn.
Cha mẹ cũng có thể tăng cường năng lượng cho bé thông qua một số món ăn vặt bổ dưỡng như váng sữa, hoa quả tươi, sữa chua,... Nhưng lưu ý rằng bạn không nên cho con ăn ngay trước bữa ăn chính.
Dù là người lớn hay trẻ nhỏ thì đều chán ngán với thực đơn trùng lặp. Nếu muốn con có hứng thú hơn với việc ăn thì đầu tiên bạn phải xem xét đến thực đơn. Món ăn cung cấp nhiều dinh dưỡng nhưng nếu không đa dạng thì cũng khiến bé không thích hoặc dư thừa chất này, thiếu chất kia.
Bạn tìm hiểu thêm những món ăn mới để kích thích sự tò mò của bé và cũng là cách để mẹ khám phá xem con thích các loại đồ ăn nào. Bạn có thể tham khảo sách báo, tìm kiếm trên google hoặc hỏi ý kiến của chuyên gia.
Việc ăn uống đối với con cũng như khám phá điều mới, do đó bạn nên đổi mới món ăn thường xuyên để kích thích tính tò mò
Life-Space gợi ý mẹ thực đơn như sau:
Bữa sáng: Sữa, trứng chiên, rau củ luộc, bột yến mạch, ruột bánh mì ăn cùng phô mai (loại không đường, không muối),…
Bữa trưa: Đa dạng các loại cháo (trứng, thịt nạc, ếch, rau củ,…), súp (cá hồi, khoai lang, bí đỏ, cà rốt,…) hoặc cơm nhão,… Bạn thay đổi càng đa dạng nguyên liệu cho từng bữa thì càng tốt.
Bữa tối: Rau củ nghiền (khoai tây, bí đỏ nghiền trộn cùng phô mai, bột ăn dặm,…)…
Bữa phụ: Sữa, bánh flan, sữa chua, sinh tố trái cây (dưa hấu, bơ, dâu tây…) hoặc bánh snack…
Mỗi bé sẽ có khẩu vị khác nhau, dù không thể nói ra bằng lời, nhưng thông qua hành động thì bạn vẫn có thể nhận biết được món con thích. Chẳng hạn như khi bạn mang món cháo bí đỏ ra thì bé vui mừng và quá trình cho con ăn cũng dễ dàng hơn những đồ ăn khác. Khi biết được đồ ăn bé thích, bạn có thể thêm 1 chút thành phần đó kết hợp vào những món khác để thử xem phản ứng của trẻ như thế nào. Ngoài ra, việc gia tăng tần suất của món ăn đó trong thực đơn cũng là một ý kiến hay. Nếu có thể kích thích con, bạn có thể áp dụng để khuyến khích bé ăn.
Lưu ý: Nếu bạn chọn phương pháp kết hợp thì nên xem xét các thành phần trong món ăn có phù hợp để chế biến cùng hay không.
Trước khi ăn, trẻ sẽ nhìn vào hình thức và sẽ dễ bị cuốn hút bởi những thứ đầy màu sắc, mới mẻ cũng như các hình dạng. Mẹ có thể trang trí đồ ăn theo nhiều hình thù thú vị kết hợp với đa dạng cách chế biến (như hấp, xào, luộc,...) để tạo ra phần ăn hấp dẫn.
Thói quen của con cần cha mẹ tạo lập từ nhỏ để hình thành. Hiện nay, nhiều cha mẹ cảm thấy phiền khi con phá phách trong quá trình ăn nên đã sử dụng điện thoại, tivi để bé ngồi yên dùng bữa. Nhưng điều đó chỉ có tác dụng tạm thời và bé sẽ còn quấy hơn nữa nếu lần sau bạn không đáp ứng nhu cầu đó. Ngược lại, bạn cần cho con tập trung và quy định thời gian ăn chỉ trong 30 phút.
Men vi sinh chứa các lợi khuẩn làm cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột, giúp tiêu hóa của bé khỏe mạnh hơn, giảm thiểu các chứng bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Ngoài ra, men này cũng làm tăng hấp thu thức ăn dễ hơn, ăn ngon miệng hơn và giảm chứng biếng ăn ở bé.
Trong trường hợp bé biếng ăn lâu ngày mà bạn không đưa trẻ đến khám bác sĩ kịp thời sẽ dẫn đến chậm phát triển
Nếu bé 11 tháng có những triệu chứng như biếng ăn, chậm phát triển, suy dinh dưỡng kéo dài hơn 1 tháng hay khi gia đình đã áp dụng các giải pháp trên nhưng vẫn không xuyên giảm, đây là lúc bạn cần phải đưa con đến bác sĩ để thăm khám.
Để đảm bảo con không mắc các vấn đề khác về đường tiêu hóa hay biếng ăn bẩm sinh, gia đình nên cho bé khám sớm. Dù còn không mắc bệnh nặng thì bác sĩ cũng sẽ cho bạn lời khuyên thỏa đáng và xây dựng thực đơn phù hợp với thể trạng của con hiện tại.
Xem thêm:
Tham khảo 12 thực đơn cho trẻ 1 tuổi biếng ăn nên tham khảo
Đi ngoài ra máu đông nguy hiểm không? Cách khắc phục
Khi gặp tình trạng trẻ 11 tháng tuổi lười ăn, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau trong quá trình chăm sóc trẻ:
Không nên cho trẻ uống sữa bò: Đây là loại sữa được khuyến cáo dùng cho trẻ từ trên 1 tuổi. Do đó bạn chỉ nên cho trẻ uống sữa mẹ hoặc sữa công thức.
Khi cho trẻ ăn hoa quả, cần gọt sạch vỏ, bỏ hạt
Nếu đang cho con bú, các mẹ không nên sử dụng các chất kích thích như trà, cà phê, nước có ga,... để tránh gây tình trạng trẻ bị táo bón, ợ hơi và khó tiêu.
Đối với trẻ 11 tháng biếng ăn, bên cạnh chế độ dinh dưỡng phù hợp, mẹ có thể bổ sung cho con các vi chất cần thiết như: kẽm, selen, Crom, Vitamin B, Vitamin C,... Điều này không chỉ khiến trẻ ăn ngon hơn mà còn rất tốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hạn chế tình trạng trẻ gặp phải các vấn đề liên quan đến tiêu hóa.
Việc cải thiện tình trạng chán ăn của bé có thể sẽ cần nhiều thời gian nên các phụ huynh cần bình tĩnh và kiên trì. Bên cạnh đó, bạn cũng không nên cho trẻ sử dụng đồng thời nhiều loại hay thay đổi liên tục thực phẩm chức năng cho con.
Bài viết trên vừa chia sẻ cùng bạn đọc các dấu hiệu và cách khắc phục khi gặp tình trạng trẻ 11 tháng biếng ăn. Nếu có nhu cầu tìm mua các sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa của Life-Space, khách hàng có thể tham khảo tại website lifespace.com.vn hoặc đặt hàng tại các đơn vị phân phối chính hãng tại Việt Nam như ConCung, Medicare, Shopee, Lazada.